Materiał edukacyjny z ćwiczeniami – 1 klasa liceum
Rozwój technologii sprawia, że coraz więcej zadań wykonują roboty, algorytmy i maszyny sterowane komputerowo. Automatyzacja oznacza przejęcie przez nie czynności wcześniej wykonywanych przez ludzi.
Przykłady: roboty w fabrykach, kasy samoobsługowe, drony rolnicze, roboty chirurgiczne.
Automatyzacja niesie korzyści: produkty powstają szybciej, taniej i dokładniej. Jednocześnie część zawodów znika, a inne pojawiają się — wymagające nowych kompetencji, kreatywności i empatii.
Ćwiczenie 1
Wypisz:
• 3 zawody, które mogą zniknąć w przyszłości
• 3 zawody, które będą bardziej potrzebne
Ćwiczenie 2
Czy chciał(a)byś, żeby robot podejmował decyzje dotyczące Twojego zdrowia lub życia? Uzasadnij w 3 zdaniach.
Druk 3D pozwala tworzyć realne przedmioty na podstawie modeli komputerowych poprzez nakładanie warstw materiału. Umożliwia tworzenie przedmiotów: medycznych (protezy), edukacyjnych (pomoce szkolne), przemysłowych (części maszyn), a nawet domów i dzieł sztuki.
Dużą zaletą jest personalizacja — przedmiot może być dokładnie dopasowany do potrzeb osoby.
Ćwiczenie 3
Zaprojektuj przedmiot, który można by wydrukować w szkole. Napisz:
• do czego służy,
• dla kogo jest przeznaczony,
• dlaczego druk 3D jest tu dobrym rozwiązaniem.
(min. 4 zdania)
Nowe technologie to zarówno wielkie możliwości, jak i zagrożenia: cyberuzależnienia, fake newsy, kradzież danych, wykluczenie cyfrowe, inwigilacja. Każdy użytkownik Internetu musi nauczyć się korzystać z niego odpowiedzialnie.
Ćwiczenie 4
Dopasuj zagrożenia do sytuacji:
| Sytuacja | Zagrożenie |
|---|---|
| Osoba wierzy w sensacyjne wiadomości | A |
| Starsza osoba nie ogarnia e-usług | B |
| Ktoś spędza po 10 h dziennie online | C |
| Aplikacja zbiera dane o lokalizacji | D |
A – Fake newsy
B – Wykluczenie cyfrowe
C – Cyberuzależnienie
D – Inwigilacja
Internet zmienił każdą sferę życia: komunikację, edukację, rozrywkę, gospodarkę i politykę. Człowiek może być bliżej innych — ale jednocześnie bardziej samotny przed ekranem.
Ćwiczenie 5
Wypisz:
• 2 pozytywne zmiany wynikające z rozwoju Internetu
• 2 negatywne zmiany
Praca i nauka zdalna wymagają nowych umiejętności: samodyscypliny, komunikacji online, dbania o bezpieczeństwo i netykiety.
Ćwiczenie 6
Wypisz 5 zasad dobrej współpracy online, które Twoim zdaniem powinny obowiązywać.
E-usługi umożliwiają szybkie i wygodne załatwianie spraw — np. e-Recepta, ePUAP, mObywatel, bankowość elektroniczna. Ułatwiają życie, ale wymagają ostrożności i umiejętności cyfrowych.
Ćwiczenie 7
Połącz usługę z odpowiednim zastosowaniem:
| Usługa | Zastosowanie (wpisz literę) |
|---|---|
| e-Recepta | … |
| ePUAP | … |
| Bankowość elektroniczna | … |
| mObywatel | … |
A – odbiór leków
B – płatności
C – dokument tożsamości w telefonie
D – wysyłanie wniosków do urzędów
Internet to ogromna biblioteka, ale nie wszystkie treści są wartościowe. Trzeba umieć wybierać materiały wiarygodne i przydatne do nauki oraz rozwoju.
Ćwiczenie 8
Wymień 3 strony lub aplikacje, które pomagają Ci się uczyć lub rozwijać.
Fake newsy manipulują opinią publiczną, wzbudzają emocje i zarabiają na kliknięciach. Aby ocenić informację, zwracamy uwagę na autora, źródła, cel publikacji, datę i język.
Ćwiczenie 9
Przeczytaj nagłówek:
„Nowy lek sprawia, że stajemy się niewidzialni!”
Wyjaśnij w 3 zdaniach, czy taka informacja wydaje się wiarygodna i dlaczego.
Każda treść w Internecie ma właściciela. Możesz korzystać z cudzych materiałów tylko w określony sposób — np. cytując i podając źródło. Licencje Creative Commons pozwalają na legalne udostępnianie treści.
Ćwiczenie 10
Dokończ zdania:
1) Plagiat to…
2) Nielegalnym działaniem w Internecie jest…
3) Legalnie mogę wykorzystać cudzą pracę, gdy…
(min. 1 zdanie do każdego)
Ćwiczenie końcowe
W 5–7 zdaniach odpowiedz na pytanie:
Czy technologia jest bardziej przyjacielem czy wrogiem człowieka?
Podaj 2 korzyści i 2 zagrożenia oraz wyciągnij własny wniosek.