1. Jak krok po kroku stworzyć dobrą grafikę informacyjną (infografikę)?

Krok 1. Wybierz temat i problem

• Zastanów się, co dokładnie chcesz wyjaśnić (jeden problem!).
• Przykłady:
  • „Jak przebiega recykling papieru?”
  • „Jak zmienia się oświetlenie Ziemi w ciągu doby?”
  • „Jak wygląda obieg wody w przyrodzie?”

Krok 2. Określ odbiorców i cel

• Do kogo mówisz? (np. licealiści).
• Co mają zrozumieć po obejrzeniu infografiki?
  • np. „uczeń rozumie kolejne etapy recyklingu papieru i ich kolejność”.

Krok 3. Zbierz i uporządkuj informacje

1. Korzystaj tylko z wiarygodnych źródeł.
2. Zapisz wszystkie ważne informacje pełnymi zdaniami.
3. Skróć tekst – zostaw tylko to, co potrzebne do zrozumienia tematu.

Krok 4. Zamień tekst na język wizualny

• Podziel tekst na krótkie bloki (etapy, punkty, sekcje).
• Podkreśl:
  • rzeczowniki/obiekty – to, co będzie rysunkiem lub piktogramem,
  • czas, kolejność, liczby – to będzie oś czasu, strzałki, liczby.
• Zaznacz powiązania między elementami (co z czego wynika, co jest po czym).

Krok 5. Zaplanuj układ infografiki (szkic)

• Wybierz rodzaj grafiki (patrz punkt 2 poniżej).
• Ustal, gdzie będzie:
  • tytuł,
  • krótkie wprowadzenie (2–3 zdania),
  • główna część z rysunkami i podpisami,
  • ewentualne „dodatkowe informacje” (ramka na boku).
• Narysuj szkic ołówkiem: prostokąty, strzałki, miejsca na tekst.

Krok 6. Dobierz środki graficzne

Kolor:

• kolor główny – akcentuje najważniejsze elementy,
• inne kolory – tylko pomocniczo, nie za dużo.

Akcentowanie ważnych informacji:

• wielkość – najważniejsze elementy są większe,
• kształt – ważne obiekty w innym kształcie,
• orientacja – np. jeden obrócony element, który przyciąga wzrok,
• światło / kontrast – jaśniejsze tło + ciemniejszy tekst,
• kolor akcentujący – np. niebieski tylko dla jednego typu informacji.

Krok 7. Wykonaj infografikę

• Przenieś szkic do programu (np. Canva) lub dopracuj ręcznie na czysto.
• Pilnuj czytelności:
  • krótkie podpisy,
  • jedna czcionka (maks. dwie),
  • wystarczająco duże marginesy i odstępy.

Krok 8. Sprawdź i popraw

• Przejrzyj infografikę:
  • czy widać kolejność?
  • czy widać, co jest najważniejsze?
  • czy nie ma błędów językowych?
• Pokaż komuś z grupy docelowej i zapytaj:

  „O czym jest ta infografika? Co z niej zapamiętałeś?”

---

2. Rodzaje grafik informacyjnych – jak je zrobić?

2.1. Oś czasu (timeline)

Kiedy używać?

Gdy chcesz pokazać wydarzenia w kolejności chronologicznej.

Jak wykonać?

1. Zbierz daty / momenty (np. 6:00, 12:00, 18:00, 24:00 – oświetlenie Ziemi).
2. Ułóż je w kolejności od lewej do prawej (lub z góry na dół).
3. Narysuj linię – to Twoja oś czasu.
4. Nad lub pod linią umieść:
   • piktogram/rysunek,
   • bardzo krótki opis (1 zdanie).
5. Najważniejszą zmianę zaznacz kolorem akcentującym lub większym symbolem.

---

2.2. Schemat procesu (np. recykling papieru, obieg wody)

Kiedy używać?

Gdy coś dzieje się krok po kroku lub cyklicznie.

Jak wykonać?

1. Wypisz wszystkie etapy procesu w odpowiedniej kolejności.
2. Proces powtarzalny – ułóż na okręgu.
   Proces z początkiem i końcem – ułóż w linii prostej.
3. Każdy etap zapisuj jako:
   • numer (1, 2, 3…)
   • prosty rysunek
   • krótki opis (1–2 linijki)
4. Połącz etapy strzałkami.
5. Kolor akcentujący zaznacza:
   • początek lub
   • najważniejszy etap.

---

2.3. Schemat linii komunikacyjnych / mapa

Kiedy używać?

Gdy chcesz pokazać połączenia między punktami.

Jak wykonać?

1. Uprość trasę:
   • linie proste,
   • kąty 90° lub 45°,
   • równe odstępy między stacjami.
2. Każdą linię oznacz kolorem.
3. Węzły przesiadkowe wyróżnij grubszym symbolem.
4. Dodaj legendę:
   • koloy linii + nazwa trasy,
   • znaczenie symboli.

---

2.4. Diagram ilościowy (porównywanie liczb)

Kiedy używać?

Do porównywania wielkości liczbowych.

Jak wykonać?

1. Zbierz liczby.
2. Wybierz formę:
   • wykres słupkowy,
   • piktogramy.
3. Ustaw wartości obok siebie.
4. Użyj koloru akcentującego.

---

2.5. Diagram hierarchii / drzewo

Kiedy używać?

Do przedstawiania podziałów i klasyfikacji.

Jak wykonać?

1. Na górze umieść poziom najwyższy.
2. Poniżej rozgałęzienia kolejnych grup.
3. Każdy poziom niżej — coraz mniejszą czcionką.
4. Możesz użyć:
   • kolorów,
   • różnych ramek,
   • przesunięcia na boki.

---

3. Typowe błędy – czego unikać?

• Chaotyczny, nielogiczny układ treści.
• Za dużo tekstu.
• Ozdobniki, które nie niosą informacji.
• Zły typ diagramu.
• Powtórzenia.
• Zbyt dużo jaskrawych kolorów.

---

4. Zadanie do wykonania

Temat: „Obieg wody w przyrodzie” – infografika procesowa + oś czasu.

1. Określ cel i odbiorców — infografika dla licealistów.
2. Zbierz informacje — etapy cyklu wody.
3. Zamień tekst na etapy procesu
   • zaznacz obiekty: chmura, deszcz, rzeka itd.
   • uporządkuj etapy cyklicznie.
4. Forma graficzna — proces na okręgu + krótkie wprowadzenie.
5. Wykonaj szkic — okrąg, podział na części, strzałki.
6. Dobierz kolor — niebieski + akcent żółty.
7. Wykonaj infografikę — wybranym przez siebie programie.
8. Ocena efektu — poproś kogoś o jednozdaniowe streszczenie.