Inkscape – podstawowa obsługa

0. Co to w ogóle jest Inkscape?

Inkscape to program do grafiki wektorowej – czyli plakaty, loga, ikonki, schematy, napisy. Plik zapisuje się najczęściej jako SVG, a do druku/strony www eksportuje się PNG lub PDF.

1. Pierwsze uruchomienie

Włącz program – na Windows: Start → wpisz „Inkscape” → Enter.
Otworzy się okno z „kartką” na środku:

• u góry – menu i paski narzędzi,
• z lewej – pionowy pasek narzędzi rysowania,
• na dole – pasek kolorów.

2. Ustawienie strony (format kartki)

Plik → Właściwości dokumentu… (albo Shift+Ctrl+D).
W zakładce Strona ustaw:

• Format: np. A4,
• Orientacja: pion/poziom,
• Jednostki: mm (wygodniej do druku).

Zamknij okno – ustawienia zapiszą się w dokumencie.

3. Najważniejsze narzędzia (lewy pasek)

• Strzałka (Wybór) – pierwszy przycisk, skrót S lub F1
  → przesuwanie, skalowanie, obracanie.
• Prostokąt – skrót R lub F4
  → rysuje prostokąty i kwadraty.
• Elipsa / Koło – skrót E lub F5.
• Tekst – literka „A”, skrót T lub F8.
• Wskaźnik węzłów – do późniejszej edycji kształtów (na początku możesz go ignorować).

4. Rysowanie prostych kształtów

4.1. Prostokąt

• Kliknij narzędzie Prostokąt.
• Kliknij i przeciągnij na stronie.
• Zmień rozmiar – złap za czarne kwadraciki na rogach/bokach.
• Przełącz na Strzałkę, żeby przesuwać (przeciągaj kształt).

4.2. Koło / elipsa

• Wybierz narzędzie Elipsa.
• Przeciągnij myszką na stronie.
• Trzymając Ctrl podczas przeciągania – zrobisz idealne kółko.

5. Kolory – wypełnienie i obrys

Zaznacz obiekt Strzałką. Na dole masz pasek kolorów:

• Kliknięcie lewym na kolor – zmienia wypełnienie.
• Shift + klik lewym na kolor – zmienia obrys (kontur).

Żeby dokładniej pobawić się kolorem:

• Obiekt → Wypełnienie i kontur… (Shift+Ctrl+F),
• zakładka Wypełnienie – kolor środka,
• zakładka Kontur – kolor linii,
• zakładka Styl konturu – grubość linii itd.

6. Dodawanie tekstu (napis na plakacie)

• Wybierz narzędzie Tekst (A).
• Kliknij na stronie, wpisz tekst.
• Zmień narzędzie na Strzałkę:
  • przeciągnij tekst w odpowiednie miejsce,
  • użyj uchwytów w rogach, aby skalować (trzymając Ctrl, zachowujesz proporcje).

Czcionkę, wielkość itp. ustawiasz u góry (pasek sterowania narzędzia tekstu) albo w Tekst → Tekst i czcionka….

7. Warstwy (porządek w pracy)

Na początek wystarczy minimum:

Warstwy → Warstwy… (Shift+Ctrl+L) – otworzy się panel. Możesz:

• dodać nową warstwę (np. „Tło”, „Tekst”),
• ukrywać / pokazywać warstwę (ikonka oka),
• blokować warstwę (kłódka), żeby nic przypadkiem nie przesunąć.

Przykład:

• Warstwa Tło – prostokąt w tle, kolory.
• Warstwa Treść – tekst, obrazki.

8. Podstawowe operacje na obiektach

Zaznacz coś Strzałką i używaj skrótów:

• Ctrl+D – duplikat (kopiuj-wklej w jednym).
• Ctrl+C, Ctrl+V – klasycznie kopiuj/wklej.
• Delete – usuń.
• Ctrl+Z – cofnięcie (najlepszy przyjaciel).

Menu Obiekt:

• Wyrównaj i rozmieść… (Shift+Ctrl+A) – wyrównywanie do środka, do krawędzi itd.
• Porządek → Do przodu / Do tyłu – zmiana „kolejności” obiektów (co na wierzchu).

9. Import zdjęcia (np. do obróbki plakatu)

• Plik → Importuj… (Ctrl+I).
• Wybierz plik JPG/PNG.
• W okienku kliknij OK.
• Obraz pojawi się na stronie – możesz go:
  • skalować (łap za rogi),
  • przesuwać (Strzałka).

10. Zapis i eksport

10.1. Zapis projektu (do późniejszej edycji)

• Plik → Zapisz jako…
• Wybierz miejsce.
• Format: Inkscape SVG (domyślnie).
• Zapisz.

SVG otworzysz później i wszystko będzie dalej „wektorowe”, edytowalne.

10.2. Eksport do PNG (np. do internetu)

• Plik → Eksportuj… (Shift+Ctrl+E) – w nowszych wersjach panel po prawej.
• Zakres: najczęściej Strona lub Zaznaczenie.
• Ustaw rozdzielczość (np. 96 lub 300 dpi).
• Wybierz miejsce i nazwę pliku.
• Kliknij Eksportuj.

10.3. Eksport do PDF (np. do druku)

• Plik → Zapisz jako…
• Wybierz format PDF.
• W okienku zostaw domyślne ustawienia (na początek) → OK.

11. Mini-ćwiczenie krok po kroku

Żeby to „poczuć”, zrób mały plakat:

1. Utwórz nowy dokument – Plik → Nowy.
2. Ustaw A4 poziomo (Plik → Ustawienia dokumentu).
3. Rysujesz duży prostokąt jako tło, nadajesz mu kolor.
4. Dodajesz kilka kół / prostokątów w innych kolorach jako elementy graficzne.
5. Dodajesz tekst – np. „Dzień Otwarty” – duża czcionka, pogrubienie.
6. Układasz wszystko, wyrównujesz narzędziem Wyrównaj i rozmieść.
7. Zapisujesz SVG.
8. Eksportujesz PNG lub PDF.